Hoofdstuk 5
Positieve gezondheid
Het is interessant om eens te kijken op welke wijze jij als kinderverpleegkundige de afgelopen jaren zorg hebt geboden aan het kind en het gezin en jezelf af te vragen wat jouw visie is. Werk je volgens de visie van de organisatie waarvoor je werkzaam bent, doe je het zoals je altijd al hebt gedaan of heb je sterk je eigen visie maar kun je hier niet mee uit de voeten binnen je organisatie? Waar leg jij de nadruk op in jouw werkzaamheden? Wellicht kom je tot de conclusie dat de nadruk veelal op het medische domein ligt. De huidige tijd en zorg vragen wellicht een andere manier van het benaderen van de zorg. We willen je graag uitleggen hoe je zorg kunt bieden passend bij de huidige tijd. Niet meer zorgen voor maar zorgen dat én de juiste zorg door de juiste professional op de juiste plek. Denk vooral in mogelijkheden voor het kind en het gezin en niet in beperkingen. ;
Definitie van gezondheid world health organisation (1948): ‘‘Toestand van volledig fysiek, geestelijk en sociaal welbevinden en niet louter het ontbreken van ziekte en gebrek”.
Maar hoe reëel is deze definitie nog, is dit überhaupt haalbaar?
Ontstaan definitie positieve gezondheid
Machteld Huber een voormalig huisarts werd ernstig ziek toen zij net begon als huisarts. In de rol van patiënt deed zij een interessante ontdekking: ze merkte dat ze zich onder bepaalde omstandigheden beter voelde. Ze bleek haar herstel positief en negatief te kunnen beïnvloeden. Dat was voor haar de start om te onderzoeken wat gezond nu eigenlijk is.
In 2009 organiseerde ZonMw op initiatief van Machteld Huber een conferentie met 38 internationaal deskundigen en introduceerde daar haar visie op gezondheid.
“Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.”
Machteld Huber kreeg vervolgens de opdracht om te kijken of er draagvlak is voor de nieuwe definitie van gezondheid. Dit deed ze met zowel kwalitatief als kwantitatief onderzoek. Het onderzoek vond plaats onder zeven groepen betrokkenen: : behandelaren, patiënten met een chronische aandoening, beleidsmakers, zorgverzekeraars, gezondheidsvoorlichters, burgers en onderzoekers. De uitkomsten van het onderzoek zijn uitgewerkt in zes hoofddimensies met 32 onderliggende aspecten.
De hoofddimensies zijn:
- Lichaamsfuncties
- Mentale functies en mentale beleving
- Spirituele dimensies
- Kwaliteit van leven
- Sociaal-maatschappelijke participatie
- Dagelijks functioneren
Deze hoofddimensies met de onderliggende aspecten zijn verwerkt in een scoringsinstrument in de vorm van een spinnenweb met daaruit voortkomende adviezen en eHealth oplossingen.
Wanneer je als kinderverpleegkundige uitgaat van de visie van positieve gezondheid dan zet je het kind en het gezin op die wijze centraal. Niet de ziekte of aandoening is leidend in de zorg die je levert, maar juist het vermogen om zich aan te (leren) passen. Het kind en het gezin worden daardoor zo min mogelijk beperkt in het dagelijkse leven en kunnen zelf de regie blijven voeren.
Voorbeeld:
Denk aan een kind met diabetes. Wanneer de diabetes centraal staat in het leven van het kind zal hij/zij zich altijd belemmerd of beperkt voelen. Leert het kind zo snel mogelijk om te gaan met de belemmeringen, dan zal het kind zich veel vrijer voelen en de diabetes accepteren als een onderdeel van zijn/haar leven.